Kamienie naturalne – rubin w biżuterii

Rubin to jeden z najbardziej znanych i cenionych w jubilerstwie kamieni naturalnych. Należy do tak zwanej klasycznej trójki kamieni szlachetnych – obok szafiru i szmaragdu. Jest najdroższym kolorowym kamieniem naturalnym. Znany jest on przede wszystkim ze swojej różowej lub czerwonej barwy, z tego też powodu często nazywa się go kamieniem miłości.

Etymologia nazwy klejnotu wiąże się z jego barwą (łac. “ruber” – czerwony) i wartością (sanskrycki “ratnaraj” – król kamieni szlachetnych).

Rubin należy do tej samej grupy minerałów, do której zalicza się również szafir – korundów. Z tego też powodu wykazuje podobne cechy fizyczne – m.in. twardość ocenianą na 9 punktów w skali Mohsa. Natomiast z chemicznego punktu widzenia te różowo-czerwone kamienie składają się z tlenku glinu wzbogaconego chromem, któremu to właśnie zawdzięczają swoją charakterystyczną barwę i to te okazy są tymi najbardziej cenionymi. Obecność innych pierwiastków sprawia, że odcień kamieni może się nieco zmienić. Wanad nadaje rubinom purpurową barwę, a żelazo (które w szafirach odpowiada za ich charakterystyczny kolor) – brunatną.

Co ciekawe, niektóre odmiany naturalnych rubinów wykazują kilka interesujących właściwości:

• pleochronizm – w zależności od kąta padania światła zmienia się nieco odcień kamienia;
• luminescencja – emitowanie światła (widzialne w całkowitej ciemności, ale nie spowodowane rozgrzaniem kamienia do wysokiej temperatury; tzw. zimne świecenie);
• inkluzje – wrostki; ciała obce widoczne w bryle minerału;

Poza tym, dodatkowym “atutem” w przypadku rubinów może być również obecne w przypadku niektórych z nich zjawisko asteryzmu. Mianem tym określa się widoczne na powierzchni kamienia wąskich białych smug układających się w kształt gwiazdy. Taki efekt wiąże się z naturalnymi inkluzjami rutylu (innego minerału) w bryle rubinu.

Występowanie naturalnych rubinów

Największe złoża najcenniejszych z jubilerskiego punktu widzenia kamieni występują na terenie Azji Południowej (Sri Lanka, Pakistan, Kambodża, Afganistan), wschodniej Afryce (Tanzania, Kenia) i Australii (Queensland). Z racji tego, że z chemicznego punktu widzenia szafir i rubin są tym samym minerałem, miejsce ich występowania i skały, w których znajduje się klejnoty, są bardzo podobne. Dokładnie tak jak w przypadku szafirów, rubiny pojawiają się m.in.: w skałach metamorficznych.

Najbardziej pożądane okazy pochodzą z Birmy – to tam wydobywa się kamienie barwy “gołębiej krwi” (czerwień z subtelnym niebieskim odcieniem). Klejnoty o różowym zabarwieniu pochodzą najczęściej ze Sri Lanki (tzw. “różowe szafiry”)

Rubin wydobywano w przeszłości również w Polsce – w Złotoryi (gdzie w średniowieczu wydobywano złoto, a obecnie bazalt, w którym to z kolei często znaleźć można skupiska innego minerału – oliwinu).

Największe znalezione okazy

Największe okazy rubinów znajdują się dzisiaj w miejscach takich jak muzea historii naturalnej (np. w formie samodzielnych kamieni) lub w prywatnych kolekcjach (osadzone w różnego rodzaju biżuterii).

Do najbardziej znanych rubinów należą:

• Rubin Liberty Bell – największy wydobyty okaz, ma masę 8,5 tys. karatów; został oszlifowany na kształt Dzwonu Wolności (symbolu Stanów Zjednoczonych); jego wartość opiewa na 2 mln dolarów; znajdował się w Pensylwanii, ale w 2011 roku został skradziony i wszelki słuch o nim zaginął, a sprawa nie została wyjaśniona;
• Rubin Sunrise – określany mianem najdroższego kolorowego kamienia szlachetnego; pierścień z tym klejnotem w 2015 roku został sprzedany na aukcji za ponad 30 mln dolarów;

Rubiny gwiaździste:

• Rubin Rosser Reeves – największy na świecie dotychczas wydobyty okaz rubinu gwiaździstego, jego waga to 138 karatów; w 1965 roku amerykański biznesmen wraz z małżonką podarowali klejnot Instytutowi Smithsona, gdzie można go oglądać do dziś;
• DeLong – drugi pod względem wagi rubin gwiaździsty; jego masa wynosi ponad 100 karatów; wydobyto go w Birmie;
• Neelanjali – najbardziej znany rubin wykazujący zjawisko podwójnego asteryzmu (na jego powierzchni widać dwunastoramienną gwiazdę); pochodzi z Indii, a jego masa to 1370 karatów;

Szlify rubinów

Najczęściej wykorzystywanym w przypadku rubinów szlifem jest ten brylantowy – dokładnie jak w przypadku większości innych kamieni szlachetnych. W naszej ofercie można jednak znaleźć kolczyki czy zawieszki z rubinem o szlifie owalnym czy tzw. princess (kwadratowy).

Nieco inne zasady obowiązują przy obróbce rubinów (i szafirów) gwiaździstych – w tym przypadku najczęściej stosuje się szlif kaboszonowy, który charakteryzuje się brakiem fasetek (szlif gładki) i zazwyczaj owalnym kształtem.

Rubin jako talizman – dla kogo i przed czym chroni

Przypisywane rubinom magiczne właściwości mają swoje źródło właściwie jeszcze w starożytności. W Indiach panowało przekonanie, że ten, kto ofiaruje najpiękniejsze rubiny bogu Krysznie, w przyszłym życiu odrodzi się jako cesarz.

Drogocenne czerwone kamienie uważano również za amulet zapewniającym zarówno zwycięstwo w walce, jak i ogólno pojęte bezpieczeństwo jego posiadaczom. W średniowieczu rubin określano jako kamień kapłanów, uczonych, możnych i władców – stał się zatem symbolem władzy i mądrości.

Kolor klejnotu jednoznacznie kojarzył się również z miłością i siłą życiową, której symbolem pozostaje do dzisiaj.

Najsłynniejsza biżuteria z rubinami

Rubiny, tak jak inne kamienie szlachetne, często stają się ekskluzywnymi prezentami, które wzbogacają prywatne kolekcje. Tego rodzaju klejnoty zdobią również różnego typu insygnia władzy królewskiej czy przekazywaną od pokoleń tradycyjną biżuterię – np. zaręczynową.

• Pierścionek z rubinem Elizabeth Taylor – niezwykle cenna kolekcja luksusowej biżuterii należąca do gwiazdy kina przeszła już do historii; wspomniany pierścionek był prezentem od partnera aktorki, Richarda Burtona; 8-karatowy rubin w otoczeniu ośmiu brylantów w 2011 roku został sprzedany na aukcji za ponad 4 mln dolarów;
• klejnoty duńskiej rodziny królewskiej – w posiadaniu przyszłej królowej Danii, Marii (żony księcia Fryderyka) znajduje się tiara, kolia i kolczyki z rubinami; natomiast brat Fryderyka, Joachim, jako zaręczynowy pierścionek swojej pierwszej wybrance podarował pierścień z rubinem i brylantami;
• korona świętego Wacława – pochodzące z XIV wieku insygnium władzy królewskiej należąca do czeskiej rodziny królewskiej; wśród zdobiących ją klejnotów znajduje się m.in. jeden z największych na świecie rubinów o masie 250 karatów;

Współczesna biżuteria z rubinem

Obecnie kamienie naturalne cieszą się coraz większym zainteresowaniem naszych klientów. Firma Beryl jest jednym z największych producentów biżuterii z kamieniami naturalnymi w Polsce, a w naszej ofercie posiadamy wiele wzorów, wśród których każdy z miłośników tego rodzaju biżuterii z pewnością znajdzie coś odpowiedniego dla siebie.

Wśród naszych kolekcji znajdziecie Państwo zarówno bogato zdobione wzory srebrnych kolczyków, zawieszek czy bransoletek z rubinem, jak i piękne kolie czy okazałe naszyjniki z tymi czerwonymi klejnotami. Miłośnicy klasyki też jednak znajdą na naszych półkach co interesującego – wśród rubinowej biżuterii nie brakuje minimalistycznych wzorów, gdzie kamień wychodzi na pierwszy plan. Ponadto w naszej ofercie posiadamy również złote pierścionki zaręczynowe z rubinem i brylantami – które ze względu na przypisywane tym klejnotom znaczenie są często wybieraną opcją na tę szczególną okazję.

Ciekawostki o rubinie

• Rubin Czarnego Księcia o masie 170 ct zdobiący koronę brytyjską, którego historia sięga XIV wieku, kiedy to klejnot należał do księcia Granady, po latach okazał się nie być prawdziwym rubinem, a jedynie spinelem o barwie łudząco podobnej do rubinu;
• Jedną z cech charakterystycznych rubinu są inkluzje, które sprawiają, że kamień nie jest jednolitej barwy – z tego powodu nie ma możliwości znaleźć dwóch identycznych rubinów.