Szmaragd należy do tzw. klasycznej trójki kamieni szlachetnych (poza nim zalicza się do niej również szafir i rubin). Z chemicznego punktu widzenia jest krzemianem, odmianą berylu. Jego charakterystyczną zieloną barwę warunkuje obecność pierwiastków chemicznych takich jak m.in. chrom lub – rzadziej – wanad. Jego twardość w skali Mohsa określana jest jako 7,5-8. Kamień ten jest znany już od
starożytności, jedną z jego największych miłośniczek była… Kleopatra. Nazwa minerału związana jest oczywiście z jego barwą – z łaciny tłumaczy się ją po prostu jako “zielony klejnot”.
Szmaragdami przedstawiającymi największą wartość są kamienie wykazujące jedną szczególną właściwość – wzór sześcioramiennej gwiazdy w przekroju poprzecznym.
Występowanie naturalnych szmaragdów
Szmaragdy cieszyły się ogromnym zainteresowaniem już w starożytności. Jedną z najbardziej znanych kopalń tamtego okresu była “kopalnia Kleopatry”, ale najbardziej wartościowe kamienie pochodziły ze złóż z Afganistanu. Obecnie najcenniejsze klejnoty o przejrzystej, nasyconej barwie wydobywa się w Kolumbii. Z tamtejszych złóż pochodzi około połowa całego światowego wydobycia. Poza Ameryką Południową, szmaragdy wydobywa się również w Austrii, Norwegii, Egipcie (złoże znane od czasów antycznych), Rosji czy Indiach. Co ciekawe, w Polsce również znajdują się złoża szmaragdów – zlokalizowane są one na Dolnym Śląsku. Kamienie, które pochodzą z tamtych rejonów nie nadają się jednak do celów jubilerskich.
Największe znalezione okazy szmaragdów
Największe okazy szmaragdów pochodzą głównie z Ameryki Południowej. Jednak nie z obszaru znalezione , gdzie obecnie mamy do czynienia z największym wydobyciem, czyli Kolumbii, ale z… Brazylii.
- Bahia Emerald to ważący około 3,6 kilograma (18 tys. karatów) szmaragd wydobyty w 2001 roku w Brazylii. W tym samym kraju jedenaście lat później znaleziono 11 kilogramowy minerał, Theodorę.
- W 1999 roku w Kolumbii znaleziono ponad dwu kilogramowy kamień wyceniony na 150 mln dolarów.
- W 1920 roku w miejscowości Chavior w Kolumbii znaleziono szmaragd o masie 632 karatów. Nazwano go na cześć córki właściciela kopalni (szmaragd Patrycji). Cechą, która stanowi o jego wyjątkowości jest jego forma – dwunastościan. Jako jeden z niewielu tak dużych kamieni nie został oszlifowany i podzielony na mniejsze.
Szlify szmaragdów
Istnieje kilka rodzajów szlifów kamieni szlachetnych, a niektóre z nich szerzej omówione zostały w poprzednich wpisach na temat szafirów i rubinów. W tym przypadku skupimy się jednak na szczególnym rodzaju szlifu schodkowego, dedykowanego szmaragdom. Cechą charakterystyczną tego szlifu jest przede wszystkim jest jedna duża fasetka na koronie kamienia, zwana także “stołem”. Od niej w dół aż do rondysty
(najszerszego miejsca kamienia) schodzą kolejne podłużne fasetki tworzące stopnie. Tak samo na dolnej części kamienia od rondysty w dół, aż do tępo zakończonego szpica.
Szmaragd jako talizman – dla kogo i przed czym chroni
Szmaragd jest kamieniem znanym i cenionym od tysiącleci. Już w starożytności minerał ten otaczano szczególną czcią. Przypisywane mu magiczne właściwości związane są przede wszystkim z działaniem ochronnym (odpędzającym złe siły i niepomyślne zdarzenia). Ponadto – według wierzeń – zawdzięczano mu również wspomaganie kreatywności oraz umiejętność otwarcia się na świat i odsunięcia trosk
doczesnego życia. Co ciekawe, szmaragdy często stanowiły podarunek dla kobiet w ciąży i młodych mam – miały one pomagać w porodzie i stanowić ochronę po narodzinach dziecka. Szmaragd jest również tzw. “kamieniem urodzinowym” osób urodzonych w maju.
Najsłynniejsza biżuteria ze szmaragdami
Wśród najbardziej znanej biżuterii z tymi charakterystycznymi zielonymi kamieniami szlachetnymi znaleźć można zarówno “biżuterię użytkową”, jak i np. insygnia władzy królewskiej.
- Brosza ze szmaragdem Hooker – 75-karatowy klejnot należał do ostatniego sułtana Imperium Osmańskiego, który sprzedał go firmie Tiffany&Co.; kamień osadzony został w tiarze, a później w broszce; ta ostatnia do dziś znajduje się w zbiorach Narodowego Muzeum Historii Naturalnej Smithsonian w Waszyngtonie.
- Korona Andów – korona wykonana ze złota, ozdobiona 477 szmaragdami o łącznej masie 1524 karatów; wykonana w podziękowaniu za ocalenie wioski w Ameryce Południowej od epidemii; umieszczona na głowie posągu Najświętszej Maryi Panny w katedrze w Popayan;
- naszyjnik Elizabeth Taylor – gwiazda kina była wielką miłośniczką biżuterii, a w jej kolekcji znalazły się również szmaragdy; piękna kolia z kilkunastoma kamieniami w 2011 roku została sprzedana za nieco ponad 6,5 mln dolarów;
Współczesna biżuteria ze szmaragdem
W naszej ofercie znaleźć można wiele rodzajów biżuterii z naturalnym szmaragdem – coś idealnego dla siebie znajdą tam zarówno miłośnicy klasycznej elegancji, jak i tych bardziej ekstrawaganckich ozdób.
Z jednej strony masywne, bogato zdobione kolie, bransolety czy broszki wysadzane szmaragdami, a z drugiej delikatne kolczyki czy zawieszki w postaci pojedynczego kamienia osadzonego w srebrze – wybór jest naprawdę szeroki. Ponadto wśród naszych kolekcji znaleźć można szmaragdy w różnorodnych oprawach – nie tylko jeśli chodzi o kruszec, w którym osadzony jest kamień. Srebro oksydowane z markazytami czy złoto z cyrkoniami? Oprawa kamienia naturalnego czyni go jedynym w swoim rodzaju dziełem sztuki, warto więc przyjrzeć się różnym możliwościom i nie ograniczać się do tych najpopularniejszych.
Ciekawostki o szmaragdzie
- Szmaragdy były odnajdywane już w grobowcach faraonów.
- Legendarne “Kopalnie Kleopatry” to kopalnie szmaragdów w Górnym Egipcie, nazwane w ten sposób na cześć jednej z największych miłośniczek tych kamieni w historii, a jednocześnie królowej Egiptu, Kleopatry.
- Szmaragdy nieczęsto tworzą przejrzyste, czyste kryształy – naturalnym i powszechnym zjawiskiem jest w ich przypadku występowanie inkluzji.